Kies je ervoor om de auto wat vaker in de garage te laten staan en je meer met de fiets te verplaatsen? Goed idee! Je portemonnee en je gezondheid zullen je dankbaar zijn! Maar verlies daarbij een aantal belangrijke reflexen niet uit het oog: die zijn fundamenteel om je veilig met de fiets te kunnen verplaatsen, zeker in de stad.
Met de fiets in de stad: een proactieve focus op veiligheid
Fietsen in de stad kan soms een echt hindernissenparcours zijn. Steden zorgen geleidelijk aan voor een betere weginfrastructuur zodat de veiligheid van de fietser erop vooruitgaat. Maar verkeersopstoppingen, smalle straatjes en verstrooide autobestuurders kunnen snel tot ongelukken leiden.
Volgens een studie van Brussel Mobiliteit zijn er in 2023 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1 020 fietsers gewond geraakt.
Door de juiste fietsuitrusting te hebben, goed zichtbaar te zijn en de verkeersregels na te leven, kan je het risico verkleinen om bij een ongeval betrokken te raken. Hier volgen enkele tips om veiliger te fietsen.
Verplichte en aanbevolen fietsuitrusting voor je bescherming en zichtbaarheid
Door de juiste uitrusting te dragen kan je jezelf beschermen en voor een goede zichtbaarheid zorgen. De volgende fietsaccessoires zijn verplicht in België:
- een bel die op minstens 20 meter afstand te horen is
- twee remmen in goede staat, vooraan en achteraan (op kinderfietsen volstaat een enkele rem)
- goed werkende verlichting:
- een voorlicht, knipperend of permanent, wit of geel
- een achterlicht, knipperend of permanent, rood en ’s nachts zichtbaar op een afstand van minstens 100 meter op een heldere dag
- reflectoren (meer info vind je in onze blogpost ‘Laat je zien op de fiets’).
Andere fietsaccessoires zijn niet verplicht, maar worden sterk aanbevolen voor extra veiligheid.
- Een fietshelm. Hoewel een helm voor fietsers niet verplicht is, wordt het sterk aangeraden om er een te dragen, ongeacht je leeftijd. Bij een ongeval vermindert een fietshelm het risico op hersenletsel met 85%.
Opgelet: rijd je met een speedpedelec, dan is een fiets- of bromfietshelm met slaap- en nekbescherming verplicht.
- Een reflecterende jas, armband en/of vest, zodat auto’s en voetgangers je ’s nachts en bij slecht weer beter kunnen zien. Bovendien ben je zelfs op klaarlichte dag beter zichtbaar in reflecterende kledij dan in donkere kledij. Denk er goed over na!
Let niet alleen op je eigen fietsveiligheid, maar ook op die van anderen
Met je volledige fietsuitrusting ben je klaar om te vertrekken! Maar hou onderweg altijd de volgende aandachtspunten in de gaten:
- rijd in een rechte lijn om andere weggebruikers niet gevaarlijk te verrassen
- let op de weg en kijk voor je
- laat je koptelefoon of oortjes in je tas. Het is belangrijk dat je hoort wat er om je heen gebeurt: een naderende auto, een fietsbel die rinkelt, getoeter ...
- hou een veilige afstand van ongeveer een meter tot geparkeerde auto’s om bijvoorbeeld een autodeur te vermijden die plots opengaat
- hou ook een veilige afstand tot fietsers voor je op het fietspad of voertuigen voor je op de weg: als er plotseling geremd wordt, heb je tijd om te reageren
- wees je bewust van de dode hoek van andere voertuigen in het algemeen en van vrachtwagens en bussen in het bijzonder: haal nooit langere voertuigen in, zelfs niet als ze stilstaan
- Hou in straten met beperkt eenrichtingsverkeer (BEV) rechts en blijf zichtbaar. Let extra goed op bij kruispunten
- Pas je snelheid aan bij regenweer. Het kan een invloed hebben op je remtijd en het risico op uitglijden is groter. Je bent ook minder zichtbaar: met een reflecterend fluohesje ben je beter zichtbaar voor auto’s, voetgangers en andere zachte weggebruikers.
De wegcode geldt ook voor fietsers
- rijd rechts, net als automobilisten
- geef aan wanneer je van richting gaat veranderen door je arm naar links of rechts uit te steken, als er geen risico is om uit evenwicht te raken (kasseiweg, glad wegdek, …). Als je naar links wil afslaan, maak dat dan ruim op voorhand duidelijk door in het midden van de weg te rijden en je linkerarm horizontaal uit te steken
- gebruik het fietspad
- stop voor rode lichten en stopborden, en respecteer de voorrang van rechts
- respecteer de maximumsnelheid, net als andere voertuigen
- rijd niet op het voetpad (behalve in bepaalde omstandigheden: kinderen jonger dan 10 jaar, …), tenzij je je fiets in de hand houdt zonder erop te rijden.
Neem zeker nog een keer de regels van de Belgische wegcode door om in alle veiligheid te kunnen fietsen.
Vergeet je fietsverzekering niet!
Naargelang de waarde van je fiets of zacht vervoermiddel (segway, monowheel, hoverboard, …) kan het interessant zijn om een verzekering tegen diefstal of materiële schade af te sluiten. Hulp bij pech of een ongeval is ook bijzonder handig.
Vergeet bovendien niet bij je verzekeraar na te gaan of je gedekt bent in geval van verwondingen of materiële schade toegebracht aan anderen of als je zelf gewond raakt bij een ongeval.
Lichamelijke letsels en materiële schade die je met je fiets bij anderen veroorzaakt, worden over het algemeen gedekt door een verzekering BA (burgerlijke aansprakelijkheid) privéleven. De medische kosten die je maakt, worden gedekt door je ziekteverzekering via het ziekenfonds, je gezondheidsverzekering (als je die hebt) en/of de dekking voor de veiligheid van de fietser, die vaak als optie wordt aangeboden.
