Het wettelijke pensioen zal niet volstaan. Daarom worden we aangemoedigd om initiatieven te nemen om na ons pensioen onze levensstandaard in stand te houden. Waarover gaat het precies?
Zoals we allemaal weten, wordt onze levensverwachting elk jaar iets langer. Als we genoegen nemen met het pensioen dat we van de staat zullen ontvangen, zullen we onze levensstandaard meer dan waarschijnlijk fors moeten herzien zodra onze beroepsloopbaan erop zit. Wie zich daarentegen optimaal op het pensioen voorbereidt, zal op dat ogenblik geen spijt hoeven te hebben. Bovendien gaan sommige voorgestelde oplossingen gepaard met een fiscaal voordeel. Samen met het wettelijke staatspensioen vormen die spaaroplossingen wat we de 'vier pensioenpijlers' noemen.
Eerste pijler: volstaat het wettelijk pensioen?
In België bedraagt het gemiddelde wettelijk pensioen - de zogenaamde eerste pensioenpijler - ongeveer 65%* van het laatste gemiddelde nettoloon. Dat is op financieel vlak een zware terugval. Op de website mypension.be vind je overigens een raming van het bedrag van je wettelijk pensioen.
Zal dat bedrag volstaan om een comfortabele levensstandaard aan te houden? Waarschijnlijk niet. Daarom bestaan er nog drie andere pensioenpijlers, waarmee je bij je pensionering onder andere je levensstandaard veilig kan stellen.
Tweede pijler: waarom is het aanvullend pensioen zo populair?
De tweede pensioenpijler is voorbehouden voor werknemers in loondienst én zelfstandigen.
Voor werknemers in loondienst
Een meerderheid van de Belgische werknemers geniet in het kader van hun arbeidsovereenkomst een groepsverzekering.
Dat aanvullend pensioen garandeert je op de wettelijke pensioenleeftijd de storting van een kapitaal. Bij vroegtijdig overlijden vóór het pensioen kan het ook voorzien in de storting van een kapitaal aan de door jou aangewezen begunstigden van de reserves die zijn opgebouwd in je contract. Je werkgever kan ook aanvullende dekkingen afsluiten, zoals bijvoorbeeld voor arbeidsongeschiktheid of overlijden door ongeval.
Heb je geen groepsverzekering, dan kan je nog steeds als werknemer een Vrij Aanvullend Pensioen voor Werknemers (VAPW) afsluiten. Op jouw verzoek houdt je werkgever maandelijks een bedrag van je nettoloon in dat hij op je VAPW-contract stort. Je geniet een onmiddellijke belastingvermindering van 30% in de vorm van een korting op je bedrijfsvoorheffing.
Voor zelfstandigen
Zelfstandigen hebben hun eigen oplossingen om een aanvullend pensioen op te bouwen. Dat is eerst en vooral mogelijk met het ‘Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ)’, bestemd voor alle zelfstandigen, ongeacht of ze hun activiteit als natuurlijke persoon of in vennootschapsverband uitoefenen. Indien ze dat wensen, kunnen ook zelfstandigen als natuurlijke persoon een ‘Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ)’ afsluiten. Zelfstandige bedrijfsleiders kunnen daarbovenop een ‘Individuele Pensioentoezegging (IPT)’ genieten die door hun onderneming wordt afgesloten.
Deze verschillende oplossingen bieden elk interessante fiscale voordelen aan zelfstandigen.
Derde pijler: ‘Fiscaal' privésparen, toegankelijk voor iedereen
Deze pijler, valt net als de volgende, onder de privésfeer. Wil je je financiële situatie eens je pensioen nog verbeteren? Qua verzekeringen heb je twee pensioenspaarproducten ter beschikking die complementair zijn en gepaard gaan met fiscale voordelen, namelijk pensioensparen en langetermijnsparen.
Dankzij hun aantrekkelijk fiscaal regime kan je, onder bepaalde voorwaarden, tot 30% van je premies terugvorderen in de vorm van een belastingvermindering.
Twee op drie Belgen zetten al geld opzij via pensioensparen en langetermijnsparen.
Vierde pijler: Niet-fiscaal 'vrij' sparen indien je nog spaarmogelijkheden hebt
Tot slot kan je nog andere persoonlijke initiatieven nemen om te sparen of je geld te beleggen. Bijvoorbeeld via spaarrekeningen, beleggingsverzekeringsproducten, beleggingsfondsen, vastgoedbeleggingen, ... Al deze spaarformules zijn gebundeld in de zogenaamde vierde pijler en gaan niet gepaard met fiscale voordelen op het opgebouwde spaartegoed.
* Bronnen:
Voor een zuivere werknemer: gemiddeld brutoloon = € 3 507 ; gemiddeld nettoloon = € 2 355 (bron : Statbel – cijfers 2021 en Jobat Salariscalculator 2024).
Gemiddeld nettopensioen = € 1 542 (bron: gegevens over pensioenen voor het jaar 2021, afkomstig van PensionStat.be 2024).
Pensioenkloof = € 813 (€ 2 355 gemiddeld nettoloon - € 1 542 gemiddeld nettopensioen).
Meer info hierover